By continuing to browse the site you are agreeing to our use of cookies. For more details about cookies and how to manage them, see our cookie policy.
KAZ Minerals Климатқа байланысты қаржылық ақпаратты ашу жөніндегі жұмыс тобының (TCFD) жұмысын қолдайды, ол компаниялардан тәуекелдерді бағалау стратегиясы мен процестерінің климаттың өзгеруіне байланысты қиындықтар мен мүмкіндіктерге қалай сәйкес келетінін анықтауды талап етеді.
KAZ Minerals Директорлар кеңесі Топтың қоршаған ортаны қорғауға байланысты қызметіне қатысты стратегиялық нұсқауды қамтамасыз етеді.
Топтың Өнеркәсіптік Қауіпсіздік, Еңбекті Қорғау және Тұрақты Даму жөніндегі комитеті (ӨҚЕҚжТД) CO2 шығарындыларының қарқынын бақылауға, Топтың қоршаған ортаны қорғау саясатын, есеп беруін, стандарттарын және талаптарының сақталуын қадағалауға жауапты.
ӨҚЕҚжТД жөніндегі комитеттің негізгі міндеттеріне еңбекті қорғау, қауіпсіздік техникасы және қоршаған орта мәселелерінің, соның ішінде климаттың өзгеруінің Топтың мүдделі тараптарына әсерін бағалау және қажет болған жағдайда, кез келген осындай алаңдаушылық тудыратын мәселелер бойынша түзету шараларының қабылдануын қамтамасыз ету кіреді.
Өндірістік бөлімшелердің Бас директорлары энергия тұтынуды барынша азайтуға бағытталған тиімділікті арттыру жөніндегі бастамаларды жүзеге асыруға жауапты.
Топтың мыс өндірісін кеңейту жөніндегі жобаларына инвестиция салу туралы шешімі мыс нарығының ұзақ мерзімді оң болжамына негізделген.
Әлемді қолданыстағы кеніштердің сарқылуын толықтыруға, дамушы елдердің өмір сүру деңгейін жақсартуға, қазба отынға тәуелді энергетикалық жүйелерден бас тартуға және энергия тиімділігін арттыруға қажетті мыспен қамтамасыз ету үшін миллиондаған тонна қосымша мыс өндірісі қажет.
Төмен көміртекті экономикаға көшу мыс нарығына айтарлықтай әсер етеді және қосымша мыс жеткізілімдерін қамтамасыз ету жаһандық CO 2 шығарындыларын азайтуға көмектесу үшін маңызды болады. Қалпына келтірілетін энергия көздерінен электр энергиясын өндіру әдеттегі энергия көздерінен электр энергиясын өндіруге қарағанда бірнеше есе көп мысты қажет етеді. Сондай-ақ біртіндеп электромобильдерге ауысуды қолдау үшін қосымша мыс жеткізілмдері қажет болады.
Климатқа байланысты мүмкіндіктер
Мүмкіндік түрі: Нарықтар
Климатқа байланысты мүмкіндіктердің негізгі факторы: Жаңа нарыққа шығу мүмкіндігі
Қаржылық әсердің түрі: Жаңа және перспективалы нарықтарға шығу арқылы кірістерді ұлғайту
Сипаттамасы:
Климаттың өзгеруіне байланысты тәуекелдер көбінесе мыс өндірушілер үшін ықтимал тәуекелдер болып табылады. Мысқа айтарлықтай қосымша сұраныс жаңартылатын көздерден энергия өндіруге көшуді жалғастыруға және қазіргі технологияларға қарағанда мыстың аса маңызды тұтынушылары болып табылатын электромобильдерге ауысуды жалғастырады деп күтілуде.
Төменде сипатталған климаттың өзгеруіне байланысты мүмкіндіктер мен тәуекелдер Топтың стратегиясы мен іске асыру жоспарларының ажырамас бөлігі болып табылады.
Климатқа байланысты тәуекелдер
Тәуекел түрі: Физикалық тәуекел
Климатқа байланысты негізгі тәуекел факторы: Үздіксіз: Орташа температураның көтерілуі
Қаржылық әсердің түрі: Өндіріс қуатының төмендеуі нәтижесінде кірістің төмендеуі
Сипаттамасы:
Орташа температураның көтерілуі немесе температураның айрықша мәнінің ұлғаюы. Климаттың өзгеруі жалпы жаһандық орташа температураның көтерілуіне, сондай-ақ температураның аса жоғары немесе жиі айрықша мәндеріне әкелуі мүмкін. Төтенше ыстық немесе суық температуралар Топтың активтерін басқару қабілетіне физикалық тұрғыдан әсер етуі мүмкін, егер олар температура ауытқуларына төтеп беретіндей етіп жобаланбаса, жабдықталмаса және техникалық қызмет көрсетілмесе.
Тәуекел түрі: Физикалық тәуекел
Климатқа байланысты негізгі тәуекел факторы: Үздіксіз: Жауын-шашын сипатының өзгеруі және ауа райының шекті құбылмалылығы
Қаржылық әсердің түрі: Эксплуатациялық шығындардың ұлғаюы
Сипаттамасы:
Жауын-шашын сипатының немесе жауын-шашын мөлшерінің ұзақ мерзімді өзгеруі. Климаттың өзгеруі Топ өз қызметін жүзеге асыратын аймақтарда жауын-шашынның азаюына немесе көбеюіне әкелуі мүмкін. Жауын-шашынның ұзақ мерзімге азаюы немесе жауын-шашын сипатының қолайсыз өзгеруі Топтың өндірістік нысандарын мыс кенін өңдеуге қажетті тұщы сумен қамтамасыз етуге әсер етуі мүмкін. Жауын-шашын деңгейінің жоғарылауы карьерлердің тұрақтылығына әсер ету арқылы операцияларға ықпал етуі мүмкін; жерасты шахталарына су ағынының артуы; тау жыныстарының шөгуінің немесе шөгінділердің пайда болу қаупінің жоғарылауы; және қалдыққойманың толып кетуі немесе эрозиясы.
Тәуекел түрі: Физикалық тәуекел
Климатқа байланысты негізгі тәуекел факторы: Жедел туындайтын: Циклондар мен су тасқыны сияқты төтенше ауа райы құбылыстары қарқындылығының артуы
Қаржылық әсердің түрі: Өндіріс қуатының төмендеуі нәтижесінде кірістің төмендеуі
Сипаттамасы:
Қатты жел немесе жауын-шашын сияқты төтенше ауа райы жағдайларының жиілігінің артуы. Қатты жел, дауыл немесе су тасқыны Топтың өндірістік объектілеріне физикалық зақым келтіруі мүмкін және/немесе жұмысты уақытша тоқтату қажет болған жағдайда қысқа мерзімді келешекте өнімділікті төмендетуі мүмкін. Жауын-шашын деңгейінің күрт жоғарылауы карьерлердің тұрақтылығына әсер ету арқылы өндірістік қызметке ықпал етуі мүмкін; жерасты шахталарына су ағынының артуы; тау жыныстарының шөгуінің немесе шөгінділердің пайда болу қаупінің жоғарылауы; және қалдыққойманың толып кетуі немесе эрозиясы.
Тәуекел түрі: Өтпелі тәуекел
Климатқа байланысты негізгі тәуекел факторы: Технология: Шығарындылар деңгейі аса төмен технологияға көшуге кететін шығындар
Сипаттамасы:
Электрмен жабдықтау жүйесінің бұзылуы немесе энергияның қымбаттауы. Топ активтерінің басым бөлігі қазіргі уақытта Қазақстанда орналасқан, мұнда энергияны негізінен СО 2 шығарындылары жоғары көмірмен жұмыс істейтін электр станцияларында өндіріледі. Халықаралық келісімдер мен ішкі заңнама Қазақстанның энергетикалық теңгеріміндегі қымбат жаңартылатын энергия көздерін ұлғайтуға бағытталғандықтан, Топтың электр энергиясына жұмсайтын шығындары ағымдағы деңгеймен салыстырғанда ұлғая түсуі мүмкін.
Тәуекел түрі: Өтпелі тәуекел
Климатқа байланысты негізгі тәуекел факторы: Нормативтік-құқықтық: Парниктік газ шығарындылары бағасының өсуі
Сипаттамасы:
Климаттың өзгеруімен күресу үшін жер қойнауы иелерінің мемлекеттік үкіметтері қабылдаған нормативтік құқықтық базаға енгізілген өзгерістер. Топ жұмыс істейтін елдердегі көміртегі шығарындыларын азайту жөніндегі халықаралық келісімдер мен ұлттық нысаналы міндеттер Топтың қызметіне әсер етуі мүмкін. Мысалы, Қазақстан 2050 жылға қарай энергия теңгеріміндегі жаңартылатын энергияның үлесін 50%-ға дейін ұлғайтуды және 2030 жылға қарай парниктік газ шығарындыларын 1990 жылғы деңгейден 15%-ға азайтуды мақсат етіп отыр. Болашақта шығарындыларды шектеу үшін пайдаланылуы мүмкін Шығарындылар квотасын сату жүйесі және көміртегі шығарындыларына рұқсат беру режимі бар. Егер Сауда жүйесінің шеңберінде қосымша көміртегі шығарындыларына рұқсатты сатып алу қажет болса, бұл Топтың қызметіне әсер етуі және/немесе шығындарды арттыруы мүмкін.
Тәуекел түрі: Өтпелі тәуекел
Климатқа байланысты негізгі тәуекел факторы: Нарықтық: Тұтынушылардың мінез-құлқын өзгерту
Сипаттамасы:
Топ өнімдері үшін соңғы нарықтағы өзгеріс. Климат өзгерісінің салдарын жеңілдетуге бағытталған іс-әрекеттерге байланысты мысқа сұраныстың артуы қысқа және орта мерзімді келешекте мыс бағасының жоғарылауына әкелуі мүмкін, өйткені жаңартылатын энергия көздері мен электромобильдер тарапынан мысқа сұраныс артады. Егер өндіріске немесе операциялық шығындарға физикалық әсер етсе немесе қоршаған ортаға тигізетін әсер тым жоғары деп есептелетіндіктен мыс кенін өндіруге бөлінетін инвестиция шектеулі болса, климаттың өзгеруі нәтижесінде мыс жеткізілімі де шектелуі мүмкін. Мыстың жоғары бағасы тұтынушылардың мінез-құлқын өзгертуі мүмкін, бұл мысты басқа материалдармен алмастыру бойынша зерттеулерді ынталандыруы мүмкін. Егер ауыстыру әрекеттері сәтті болса, Топ өнімдері үшін соңғы нарықта елеулі өзгерістер орын алуы мүмкін.
Тәуекел түрі: Өтпелі тәуекел
Климатқа байланысты негізгі тәуекел факторы: Беделі: Мүдделі тараптардың қатты алаңдауы немесе мүдделі тараптардың теріс пікірлері
Сипаттамасы:
Климаттың өзгеруіне қатысты инвесторлар мен кредиторлардың басымдықтарын өзгерту. Инвесторлар мен кредиторлар капитал беретін компаниялардан мықты экологиялық, әлеуметтік және басқару («ESG») көрсеткіштерін көрсетуін талап етуде. ESG қызметінің маңызды бағыттарының бірі климаттың өзгеруі болып табылады. Егер Топ климаттың өзгеруімен күресу, СО2 шығарындыларының қарқындылығын азайту және климаттың өзгеруі мәселелерін өзінің ұзақ мерзімді бизнес стратегиясына біріктіру бойынша өзінің міндеттемелерін тиісті түрде көрсете алмаса, бұл Топтың тиімді шартпен өз капиталына инвестицияларды тарту және/немесе кредит беру қабілетіне әсер етуі мүмкін. Инвесторлар климат өзгерісінің әсерінен немесе басымдықтарымен байланыстыруы мүмкін қалдыққоймалардың қирауы, парниктік газдардың жоғары шығарындылары және суды тұтынудың артуы жалпы тау-кен өндіру секторының беделіне келтірілген нұқсанды ушықтыруы мүмкін.
Директорлар кеңесі жыл сайын Топтың негізгі тәуекелдерін мұқият бағалауды жүргізеді. Топтың тәуекелдерді басқару функциясы негізгі тәуекелдерді анықтайтын және бағалайтын Топтың тәуекелдер картасын жасауға жауап береді. Топтың жеке тәуекелдер тізілімдеріндегі тәуекелдер олардың ықтимал ауырлығы мен туындау ықтималдылығына қарай жинақталады, бағаланады және басымдыққа бөлінеді. Директорлар кеңесі мен Аудит жөніндегі комитет Топтың негізгі тәуекелдерін, соның ішінде оқиғалар туралы жаңартылған ақпараттарды, олардың салдарын жеңілдету шараларын және бақылау құралдарын қарастырады. 2019 жылдан бастап климатқа байланысты тәуекелді бағалау кему ретімен (жоғарыдан төменге қарай) жеке жүргізіледі.
2019 жылы Топ климаттың өзгеруіне байланысты (немесе оның ішінде) екі қосымша тәуекелге бағалау жүргізді:
(i) Климаттың өзгеруіне байланысты тәуекелдерді қамтитын пайда болатын тәуекелді бағалау. Ұлыбританияның 2019 жылы күшіне енген Корпоративтік басқару кодексінің жаңа ережелеріне сәйкес «Пайда болатын тәуекелдерді», сондай-ақ негізгі тәуекелдерді бағалау қажет.
(ii) Климатқа байланысты қаржылық ақпаратты ашу жөніндегі жұмыс тобының (TCFD) нұсқауы бойынша климат өзгерісіне қатысты тәуекелді бағалау. Топ өзінің веб-сайтының ESG бөлімінде және Көміртек шығарындылары туралы ашу жобасының (CDP) жыл сайынғы презентациясында климатқа байланысты тәуекелдерді ашады.
Тәуекел орын алған жағдайда негізгі, пайда болатын немесе климатқа байланысты тәуекелдерді бағалау критерийлерінің бірі – Топқа әлеуетті қаржылық әсер ету.
Мысалы:
(i) Қызметтің физикалық тұрғыдан тоқтап қалуына, өндіріске әсер етуі мүмкін кез келген тәуекел Топтан күтпеген шығындарды талап етуі және ақша қозғалысына теріс әсер етуі мүмкін;
(ii) Топтың бизнес лицензиясы мен әлеуметтік лицензиясына қатысты мәселелерге әкелуі мүмкін және/немесе Топқа теріс қаржылық әсер ететін беделіне нұқсан келтіру;
(iii) Климаттың өзгеруіне қатысты заңдарды немесе нормативтік актілерді қоса алғанда, қолданыстағы қоршаған ортаны қорғау заңдарын орындамау нәтижесінде Топтың қызметті жүргізуге берілген лицензияларының күшін жоюға, қаржылық айыппұл салуға немесе талаптарды сақтамауға байланысты қосымша шығындарға әкелуі мүмкін.
Салдарын жеңілдету шаралары
Климатқа байланысты тәуекелдерге қатысты қолданылуы тиіс жеңілдету шаралары тәуекелдің өзіне байланысты әртүрлі болады. Мысалы, жаңа тау-кен жобаларына әсер етуі мүмкін ұзақ мерзімді физикалық тәуекелдер алдын ала техникалық-экономикалық негіздеменің және техникалық-экономикалық негіздеменің барысында бағаланады және жобаның жабдықтарына, жоспарына және ұсынылатын технологиялық операцияларға жеңілдетілген құрылымдық ерекшеліктер енгізіледі. Қазақстандағы Бозшакөл және Ақтоғай кеніштері болашақта жұмыс істейтін төтенше температураны, желді және жауын-шашынды ескере отырып жобаланған. Топ климат өзгерісінің ықтимал әсерлері туралы соңғы қолжетімді деректер негізінде жұмыс істеп тұрған өндіріс алаңдарында және болашақ жоба алаңдарында анағұрлым төтенше ауа райы жағдайларының туындау мүмкіндігін қайта бағалауды жоспарлап отыр.
Климат өзгерісі мәселелерін шешуге бағытталған мемлекеттік саясатты немесе заңнаманы әзірлеуге байланысты тәуекелдерді Топтың құқықтық мәселелер және мемлекеттік органдармен байланыс жөніндегі қызметтері бақылайды. Топ ұсынылып отырған жаңа заңнама бойынша кеңес беру жұмыстарына жиі қатысады. Топ жақында пайдалануға берілген кеніштерінің заманауилығы мен тиімділігіне және Ресейде жоспарланған жаңа жобаның болжамды көміртегі газы шығарындыларының азаюына байланысты климаттың өзгеруіне байланысты кез келген заңнамалық өзгерістерді болашақта қабылдау үшін барлық мүмкіндікке ие деп санайды.
Климаттың өзгеруіне инвесторлардың немесе кредиторлардың көзқарасының өзгеруінен туындайтын беделді тәуекел Топтың өндірісті кеңейтуге бағытталған негізгі стратегиясы (ішінара климаттық жағдайдың өзгеруі нәтижесінде мысқа сұраныстың артуына негізделген) және Топ қызметінің қоршаған ортаға әсерін азайту жөніндегі ағымдағы жоспарлары туралы ақпаратты тиімді жеткізу арқылы шешіледі.
Климатқа байланысты тәуекелдерді басқарудың интеграцияланған процесі
Топтың Тәуекелдерді басқару қызметі жыл сайын Топтың негізгі және пайда болатын тәуекелдерін бағалайды. Топ басшылығы ӨҚЕҚжТД жөніндегі комитетке хабарланатын экологиялық тәуекелдерді анықтауға және бағалауға жауапты. Климатқа байланысты тәуекелдерді және олардың Топтың стратегиясына ықтимал әсерін бағалау кезінде ұзақ мерзімді уақыт қарастырылады. Климатқа байланысты кен орындарын өнеркәсіптік өңдеудің жаңа жобаларын іске қосу сияқты ұзақ мерзімді ірі бизнес шешімдерге әсер етеді. Мыс кен орындарын өнеркәсіптік өңдеу жобаларын әзірлеу және пайдалану негізінен бойынша ұзақ мерзімді іс-шара болып табылады. Мысалы, 25 немесе одан да көп жыл жұмыс істей алатын жаңа мыс жобасын әзірлеу және салу сегіз жылға созылуы мүмкін. Топ кеніштерінің үздіксіз қауіпсіз және тиімді жұмыс істеуін қамтамасыз ету үшін климатқа байланысты тәуекелдер де үздіксіз бақыланады.
CO2 шығарындылары туралы есеп беру
Топ 1-ші қамту аумағындағы және 2-ші қамту аумағындағы CO2 шығарындылары туралы деректерді, сондай-ақ салыстыру үшін қолдануға болатын қарқындылықтың үш көрсеткішін ұсынады (өңделген кен бірлігіне шаққандағы СО2 шығарындылары, мыс бірлігіне шаққандағы СО 2 шығарындылары және сатудан түскен $млн үшін CO2 шығарындылар). Топтың веб-сайтындағы «Интерактивті схемалар» бөлімде 2015 жылдан қазіргі уақытқа дейінгі кезеңдегі шығарындылар туралы мәліметтер берілген.
Шығарындыларға қатысты соңғы тенденциялар туралы қосымша ақпаратты Топтың веб-сайтындағы «Климаттың өзгеруі» бөлімінен табуға болады.
2012 жылдан бастап Топ жыл сайын Көміртегі шығарындылары туралы ақпаратты ашу жобасының (CDP) аясында СО2 шығарындылары туралы мәліметтерді ұсынады.
1-ші қамту аумағындағы шығарындылар негізінен Бозшакөл және Ақтоғай кеніштеріндегі тау-кен жұмыстарымен (дизельдік отын) және Шығыс аймақтағы жылу энергиясын тұтынуға байланысты. 2-ші қамту аумағындағы шығарындылар негізінен Бозшакөл мен Ақтоғайдағы байыту зауыттарында электр энергиясын тұтынуға байланысты.
CO2 шығарындыларының қарқындылығын төмендету
Топ Қоршаған ортаны қорғау саясатында көрсетілгендей, өз кәсіпорындарына СО 2 шығарындыларының қарқындылығын азайтуға тырысады. Кен орындарын қазіргі заманғы ашық әдіспен өңдеуге көшу арқылы СО2 шығарындыларының қарқындылығы айтарлықтай төмендетілді. Ұзақ мерзімді келешекте Топ мүмкіндігінше қайтадан қалпына келтіріліп отыратын көздерден энергияны пайдалануды ұлғайтуға ұмтылатын болады.
2019 жылы Топ Ресей Федерациясының Чукотка автономиялық округінде орналасқан Баимская мыс жобасын сатып алды. Баимская мыс жобасы құрылыс кезеңінде және жұмыстар аяқталғаннан кейін, шамамен 2026 жылдан бастап төмен көміртекті немесе көміртекті емес көздерден, соның ішінде атом және су электр энергиясынан алынатын энергиямен қамтамасыз етіледі деп күтілуде. Тек CO2 елеулі шығарындылары тау-кен өндірісінде немесе жылыту үшін дизельдік отынды пайдалануға, сондай-ақ тапсырыс берушілерге мыс концентратын тасымалдауға байланысты болады. Баимская мыс жобасы жоба аяқталып, өндіріс қарқыны көтерілгеннен кейін Топтың кәсіпорындарына СО2 шығарындыларының деңгейі айтарлықтай азаюы мүмкін.
Қазіргі кезде Топ активтерінің басым бөлігі орналасқан Қазақстан Үкіметі 2030 жылға қарай электр энергиясын өндіруді 30%-ға және 2050 жылға қарай 50%-ға жеткізу мақсатында ұлттық даму стратегиясының аясында жаңартылатын көздерден электр энергиясын өндіруді ұлғайтуға міндеттеме алды.
CO2 шығарындыларын зайту мақсаты
Топ өңделген сульфидті кен бірлігіне шаққанда СО2 шығарындылары ретінде өлшенетін базалық 2018 жылмен салыстырғанда СО2 шығарындыларының қарқындылығын 5%-ға төмендету бойынша 6 жылдық мақсат қойды.
Бұл көрсеткіш қазірдің өзінде айтарлықтай жақсарды, өйткені Топтың жаңа ашық кеніштеріндегі өндіріс соңғы бес жылда өсіп, 2015 жылғы 200-ден 77%-ға, 2018 жылы 49%-ға дейін төмендеді.
Топ мақсатты көрсеткіш бекітілген алты жылдық кезең ішінде мыс өндіруді ұлғайтуға ниетті және бұл CO2 шығарындыларының абсолютті өсуіне әкелуі мүмкін. Сондықтан Топ алдағы алты жылдық кезеңде операциялық жақсартулар арқылы тиімділіктің артқанын дұрыс көрсету үшін қарқындылықтың мақсатты көрсеткішін қабылдады.